ORGANIZACIJA VLASTI U GRADU NOVOM SADU
OD 1748. GODINE DO DANAS
Carica Marija Terezija izdala je 1. februara 1748. godine povelju kojom je Petrovaradinski Šanac dobio status Slobodnog i kraljevskog grada i novo ime Neoplanta (Ney Satz – Neusatz, Uj Videgh – Újvidék, Novi Sad).
Upravnu i sudsku vlast u Slobodnom i kraljevskom gradu vršio je Magistrat (unutrašnji senat), telo sastavljeno od gradskog sudije (funkciju je vršio najstariji senator) i 12 senatora (po šest pravoslavne i rimokatoličke veroispovesti) izabranih od municipalne skupštine koju su činili doživotno izabrani članovi. Magistrat je vršio izbor gradskih funkcionera (beležnika, blagajnika, činovnika, nadzornika, čuvara) i sudsku vlast, uključujući pravo izricanja smrtne kazne. Prvi gradonačelnik Novog Sada imenovan je 1788. godine.
Posle Revolucije 1848/49, nadležnost Magistrata svedena je na poslove javne bezbednosti, kupoprodaje, intabulacije, saniteta, čuvanja gradskih dobara i izvršenje naredbi viših organa. Na sednicama se raspravljaju samo politički predmeti, nema više gradskog sudije niti fiškala.
Zakonom donetim 1870. godine, posle sklapanja Austro-ugarske nagodbe 1867, municipalna vlast postala je posredni organ i izvršilac državne administracije, a sudska nadležnost je oduzeta gradovima. Municipijom upravlja Municipalni odbor (opština) u koji je biran jedan predstavnik na 250 građana (broj članova odbora nije mogao biti manji od 48 ni veći od 400). Polovinu članova Municipalnog odbora činili su građani sa najvećim poreskim cenzusom (spisak se sastavljao na kraju svake godine), a drugu polovinu predstavnici građana birani na šest godina. Municipalni odbor vršio je svoja prava u skupštini kojom je predsedavao veliki župan ili gradonačelnik. Sem članova Odbora, pravo glasa na skupštini imali su gradonačelnik, beležnik, kapetan, savetnici, fiškal, predsednik siročadskog stola, gradski fizik, glavni inženjer, tutor, računovođa i arhivar.
Zakonskim članom iz 1876. godine oformljen je, kao pandan Municipalnom odboru, Upravni odbor od pet članova (koje je imenovala vlada). Upravnim odborom rukovodio je veliki župan, a njegove nadležnosti bile su da koordinira rad Municipalnog odbora i državne administracije i rešava predmete koji nisu bili u nadležnosti Municipalnog odbora.
Statutom Grada iz 1908. godine vlast grada i prava koja otud proističu vrše: Skupština Municipalnog odbora – predsedava veliki župan ili gradski načelnik, donosi statut, uzima gradski zajam, bira činovnike, odobrava budžet i završne račune, ustanovljava nova zvanja, nadzire rad činovnika, izvršava vladine naredbe, određuje posredni porez, plate, prireze, carine.; Upravni odbor; Siročadski sto; Gradski načelnik – prvi je službenik gradske municipije, predsedava Senatom, predsednik je Upravnog odbora, rukovodi i upravlja gradskom administracijom, prima i izvršava ministarske naredbe, izvršava naredbe velikog župana, zastupnik je grada u javnim i privatnim poslovima; Savet (Senat, Magistrat) – članovi Saveta su gradonačelnik, kapetan, senatori, veliki beležnik, fiškal i šef merničkog zvanja, izvršni organ municipije; Veliki kapetan redarstva; Opštinski sud.
Stvaranjem Kraljevine SHS 1. decembra 1918. i zaključenjem Trijanonskog mirovnog ugovora sa Mađarskom 4. juna 1920. godine rešeno je pitanje teritorijalne pripadnosti Vojvodine, ali se na njenoj teritoriji i dalje primenjivao modifikovani ugarski zakon o opštinama iz 1886. godine. Zadržana je stara administrativo-teritorijalna podela, po kojoj je Novi Sad imao položaj municipalnog grada. Vršio je upravnu vlast koja je inače pripadala sreskom poglavaru, velikom županu i županiji. Uvedeno je imenovanje članova predstavničkih organa opština, a samoupravna prava opština i gradova bila su ograničena. Prema Statutu Grada Novog Sada iz 1923. godine gradsku vlast obavljali su: Skupština Municipalnog odbora, Upravni odbor, Siročadski sto, Gradski načelnik, Savet.
Ustavom Kraljevine Jugoslavije iz 1931. godine u velikoj meri su ograničena samoupravna prava gradova. Zakon o gradskim opštinama usvojen je jula 1934. godine. Po njemu, svaki grad morao je da ima gradsko veće i predsednika opštine, a fakultativno je mogao da formira i druge organe. Predviđeno je da dve trećine gradskih većnika biraju građani, dok bi preostalu trećinu postavljao ban. Za predsednika opštine bila su predviđena velika ovlašćenja. Po slovu zakona, „predsednik opštine je predstavnik grada u svim njegovim odnosima i poslovima. On je izvršni organ gradskog veća i šef cele gradske administracije“. Predviđeno je da državna vlast preko bana vrši nadzor nad radom opštinske samouprave.
Statutom Grada Novog Sada iz 1937. godine novosadska gradska uprava bila je organizovana prema sledećoj shemi: Gradsko veće, Gradsko poglavarstvo, Gradski siročadski sto, Opštinski sud, Prvostepeni prvostepeni sud, Mesni školski odbor. Gradsko poglavarstvo delilo se na sledeća odeljenja: glavna, stručna, pomoćna zvanja, te posebna zvanja. Postojali su i stalni odbori, koje su popunjavali gradski većnici. Prema Statutu, opština grada Novog Sada je samoupravno telo, a njegov delokrug „obuhvata sve poslove, koji se tiču neopsrednog interesa gradske zajednice, a odnose se na ekonomski, kulturni i socijalni napredak u gradu. Pored navedenog delokruga, opština grada Novog Sada vrši mesne poslove državne uprave prema postojećim zakonskim propisima i na takvim propisima zasnovanim nalozima dravžnih vlasti.“
U toku okupacije gradska uprava je ponovo ustrojena prema mađarskim zakonima i uspostavljena je organizacija vlasti kakva je bila do 1918. godine.
Mesni narodnooslobodilački odbor preuzeo je vlast neposredno po oslobođenju grada 23. oktobra 1944. godine. Narodni odbori bili su lokalni organi vlasti u administrativno-teritorijalnim jedinicama. Radom narodnog odbora rukovodio je predsednik narodnog odbora. Međusobni odnosi između narodnih odbora i njihovi odnosi sa organima narodnih republika bili su zasnovani na načelima jedinstva vlasti i demokratskog centralizma. Narodni odbori su imali svoje izvršne organe preko kojih su obavljali svoje poslove. Članovi izvršnog odbora bili su starešine pojedinih organa uprave. Izvršni odbori bili su odgovorni predstavničkom telu koje ih je biralo i izvršnom organu višeg narodnog odbora.
Zakonom iz 1952. godine izvršeno je usklađivanje pravnog položaja narodnih odbora sa izvršenim promenama u društveno-ekonomskom i političkom sistemu. Proširena su prava narodnih odbora, utvrđen njihov nov položaj i odnos među njima, izvršene su bitne izmene u njihovoj organizacionoj strukturi. Od lokalnih organa državne vlasti u administrativno-teritorijalnim jedinicama narodni odbori izrastaju u opšta predstavnička tela lokalnih zajednica. Ukidanjem mesnih narodnih odbora praktično je uveden sistem lokalne samouprave i prvi put se formiraju opštine kao posebne vrste teritorijalnih jedinica.
Nova faza izgradnje lokalne samouprave počinje uvođenjem komunalnog sistema 1955. godine. Opština je postala osnova celokupnog mehanizma socijalističke demokratije, sa naglašenim privrednim funkcijama i ekonomskom samostalnošću. Sa takvim nadležnostima opština je zaista predstavljala osnovu društveno-ekonomsku zajednicu. Kao predstavnička tela lokalnih zajednica, umesto narodnih odbora uvedene su skupštine opština kojima je rukovodio predsednik skupštine. Uvođenje komunalnog sistema bilo je obeleženo krupnim promenama u teritorijalnoj organizaciji opština. U razvoju komunalnog sistema posle 1963. godine u opštinama se fakultativno formiraju mesne zajednice, interesne zajednice, nastaju novi oblici fondovskih sredstava za zadovoljavanje zajedničkih potreba, uspostavlja se međuopštinska saradnja i drugo.
Velika promena u organizaciji Novog Sada nastupila je 1980. godine obrazovanjem Gradske zajednice Novi Sad koju je činilo sedam opština. Gradska zajednica prestala je da postoji 1989. godine, a područje Novog Sada i okolnih naseljenih mesta organizovano je kao jedinstvena Opština Novi Sad. Status grada vraćen je 1998, ali nisu bile formirane gradske opštine. Posle razmatranja raznih predloga, Statutom Grada Novog Sada iz 2002. godine obrazovane su dve gradske opštine – Gradska opština Novi Sad i Gradska opština Petrovaradin. Značajna promena nastupila je 2004. godine ponovnim uvođenjem funkcije gradonačelnika.
Čelnici gradskog parlamenta u posleratnom periodu
(Predsednici Narodnooslobodilačkih odbora, Opštine, Gradske zajednice, Predsednici Skupštine opštine i predsednici Skupštine Grada Novog Sada)
Alimpije Popović (1944 – 1949) – sveštenik u Uspenskoj i Almaškoj crkvi, prvi posleratni predsednik Narodno-oslobodilačkog odbora Novog Sada, narodni poslanik (Novi Sad, 8. decembar 1888. godine – Novi Sad, 8. oktobar 1967. godine). U Novi Sad je došao 1. januara 1919. godine, za kapelana u Sabornoj crkvi i na toj dužnosti je, uz protu Milana Ćirića, ostao do 1931. godine, kada je, posle smrti Velje Mirosavljevića, izabran na Mali uskrs za paroha Uspenskog hrama. Premešten je 1953. godine za paroha (protoprezvitera) Almaške crkve, gde je 1. septembra 1958. godine penzionisan. Na dan oslobođenja Novog Sada 23. oktobra 1944. godine, kao prvi predsednik Narodno-oslobodilačkog odbora, primio je vlast iz ruku partizanskih jedinica i na dužnosti ostao do 1949. godine.
Dušan Ibročić (1949 – 1951) – pravnik (Kać, 18. maj 1912. godine – Beograd, 8. avgust 1979. godine). Maturirao 1931. godine u Novosadskoj gimnaziji, a diplomirao 1936. godine na Pravnom fakultetu u Beogradu. Učestvovao u omladinskom pokretu pre rata. Posle oslobođenja nalazio se na političkim i upravnim funkcijama u Novom Sadu. Bio član Gradskog komiteta KPJ i potpredsednik Gradskog NO odbora, a posle Alimpija Popovića izabran za predsednika Narodno-oslobodilačkog odbora i na toj dužnosti bio od 1949. do 1951. godine, u vrlo složenim i teškim uslovima. Zapamćen je kao uzoran predsednik opštine.
Od 1951. do 1972. godine obavljao je razne poslove u Saveznom sekretarijatu za inostrane poslove. Bio je generalni konzul u Nemačkoj i Francuskoj, a u Bukureštu je zastupao Jugoslaviju u Dunavskoj komisiji.
Radomir Radujkov (1951 – 1952) – kulturni poslenik, direktor “Dnevnika” i SNP, predsednik Matice srpske, osnivač Sterijinog pozorja (Novi Sad, 26. avgust 1913. godine – Novi Sad, 2. jul 1982. godine). U Beogradu je počeo da studira prava, ali je kao ljubitelj prirode prešao na šumarstvo, da bi 1935. godine studije nastavio u Zagrebu na Agronomsko-šumarskom fakultetu. Pred rat, 1941. godine preostalo mu je još nekoliko ispita do diplomiranja. Kao gimnazista pristupio je levičarskom omladinskom pokretu. Kad je u Zagrebu nastavio da studira šumarstvo, okupljao je studente iz Vojvodine. Pokrenuo je 1936. godine akademski kulturni klub Vojvođana “Mihailo Polit-Desančić” i bio mu prvi predsednik, a takođe je osnovao menzu u kojoj su se studenti po povoljnim cenama hranili. Delovao je s retko viđenim elanom, posebno na području kulture i informisanja. Bio je član Agitpropa, biran je u Pokrajinski komitet i za poslanika Skupštine AP Vojvodine. Posle Alimpija Popovića i Dušana Ibročića, bio je treći po redu posleratni predsednik Gradskog narodnog odbora. Na toj funkciji (1951-52) vizionarski je sagledavao budući razvoj grada; predviđao je da će postati, ne samo privredni centar Vojvodine, već i da će biti jedno od najvećih kulturnih središta u Jugoslaviji, čemu je i on doprinosio svojim radom. Iz Gradske kuće prešao je 1952. godine u novinsko-izdavačku i štamparsku kuću “Slobodna Vojvodina”. Dnevni list, nastao u partizansko vreme, izvukao je svojim trudom i novim idejama iz provincijalnog učaurenja i lokalnih okvira na šire prostore, jačajući ga kadrovski i osvežavajući u sadržinskom i tehničkom pogledu, pod novim (i današnjim) imenom “Dnevnik”. Desetak dana pre smrti, već uveliko ophrvan teškom bolešću srca, smogao je snage da učestvuje u radu Uređivačkog odbora Enciklopedije Vojvodine, pokazujući ne samo svoje poznavanje ovog podneblja, već i izuzetnu ljubav prema svom zavičaju.
Todor Jovanović (1952 – 1956) – pravnik, političar (Beška, 25. januar 1915. godine – Novi Sad, 4. jul 1964. godine). Gimnaziju je završio u Sremskim Karlovcima, a prava studirao u Beogradu od 1934. do 1939. godine. Kao inteligentnom i sposobnom rukovodiocu, dobrom organizatoru, poveravane su mu razne odgovorne dužnosti posle oslobođenja. Kad je bilo potrebno obezbediti hranu za izgladnelu zemlju nalazio se kao direktor na čelu razgranatog preduzeća “Žitopromet”. U kratkom i plodotvornom životu najviše je u javnosti bio zapažen na funkciji predsednika Narodnog odbora, a kasnije Skupštine opštine Novog Sada. Dao je veliki doprinos vizionarskom usmeravanju izgradnje grada, a kasnije je, od 1960. do 1964. godine, kao prvi predsednik Saveta Univerziteta imao značajnu ulogu u njegovom organizovanju i izgradnji. Najveći urbanistički zahvat za vreme Jovanovićevog mandata bili su rekonstrukcija i izgradnja železničkog čvora i izmeštanje pruge sa južne na severnu stranu. Njegova stalna briga o ovim poslovima znatno je pomogla da se za dve godine završe projekti drumsko-železničkog mosta na Dunavu (1955-56), da izgradnja započne 1957. godine, da se ubrzano izgrađuje nova železnička stanica i pruga preseli na novu trasu, čime su oslobođeni tereni za nasipanje i izgradnju Univerzitetskog centra i stambenih naselja na Limanu.
Miloslav Gonja [v.d.] (1956) – sociolog, političar (Hradek, Republika Češka, 11. decembar 1922. godine – Novi Sad, 2004. godine). Diplomirao je 1969. godine na grupi sociologije Filozofskog fakulteta u Beogradu. Uključio se 1942. godine u NOP i do kraja rata vršio odgovorne dužnosti u skojevskim i partijskim rukovodstvima šidskog sreza i u Okružnom komitetu SKOJ-a za Zapadni Srem. Nalazio se u delegaciji Vojvodine na Drugom kongresu USAOJ-a u Drvaru maja 1944. godine. Posle oslobođenja sekretar PK SKOJ-a za Vojvodinu i član Biroa PK KPJ (1944-51), takođe i odgovorni urednik “Glasa omladine”.
Bio je predsednik Sreskog narodnog odbora novosadskog, vršeći kraće vreme i dužnost predsednika Gradskog veća Novog Sada, kada je grad 1956. godine podeljen pa četiri opštine. U to vreme osnovano je Sterijino pozorje i bio je član prvog Odbora ove institucije. Biran za poslanika Skupštine Vojvodine i člana Pokrajinskog izvršnog veća (1958-64), kao i za poslanika i predsednika skupštinskog odbora Skupštine Srbije (1968-72). Od 1989. godine obavljao je dužnost predsednika Pokrajinskog odbora SUBNOR-a, a ujedno je bio i član republičkog i saveznog rukovodstva boračke organizacije.
Borivoj Melkus (1957 – 1962) – političar (Novi Sad, 8. jul 1922. godine – Novi Sad, april 2012. godine). Po očevoj želji napustio školu i u njegovoj firmi “Fabrika mašinskih kajševa” počeo da izučava zanat. Šef novosadskog predstavništva Matejka ponudio mu je da izuči za trgovca, što je on prihvatio i uz rad završio i dva razreda Trgovačke škole. Naklonjen levičarskom pokretu, delovao je u Ursovim sindikatima, zbog čega je bio hapšen. Bio je najpre član Gradskog komiteta SKOJ-a, zatim i politički sekretar, a 1947. godine organizacioni sekretar Gradskog komiteta KPJ. Završio je političku školu CK Srbije 1949-50. godine u Beogradu i tamo je postavljen za zamenika ministra, najpre za ugostiteljstvo i turizam, zatim za drvnu industriju. Od posebnog je značaja bio njegov rad na dužnosti predsednika gradskog parlamenta Novog Sada, od 1957. do 1962. godine. Pre toga bio je potpredsednik 1955-57. godine, u vreme mandata Todora Jovanovića, kada je imao priliku da, uz iskusnog i sposobnog rukovodioca, saznaje od kolike je važnosti da se grad kao kompleksan organizam harmonično razvija u svim segmentima. Poseban značaj pridavao je Urbanističkom zavodu i ubrzanju rada na Generalnom urbanističkom planu i stvaranju uslova za nesmetanu stambenu, komunalnu i privrednu izgradnju. Podignuta je zgrada neuropsihijatrije, pet novih zdravstvenih stanica, dalje su dizane osnovne škole i dečji vrtići, a opština je davala svoj doprinos izgradnji univerzitetskog grada. Završena je prva faza hotela “Park” i počeo se oblikovati glavni bulevar od stanice mosta “Sloboda”. Poslednje godine radnog veka proveo je na radu u Pokrajinskoj konferenciji SSRN na poslovima zaštite i unapređenja životne sredine i penzionisan 1981. godine.
Tima Vrbaški (1962 – 1967) – političar (Kovilj, 10. jul 1926. godine – Novi Sad, 6. april 1992. godine). Studirao ekonomiju u Beogradu. Posle oslobođenja postao činovnik u Sreskom narodnom odboru u Žablju, gde je biran i na političke funkcije. Na položaju predsednika Skupštine opštine nalazio se od oktobra 1962. do maja 1967. godine. Za njegovo vreme nastavljena je izgradnja bulevara, železničkog čvora, pristaništa i Industrijske zone, a podizani su i novi stambeni rejoni, moderne osnovne škole itd. Posle isteka predsedničkog mandata, biran za člana Izvršnog veća Srbije (1967-69) i poslanika u Skupštini Srbije.
Dušan Ilijević (1967 – 1973) – agronom i pravnik, političar (Idvor, 6. jun 1927. godine – Novi Sad, 2004. godine ). Porodica mu je poreklom iz Crepaje. Za vreme okupacije učestvovao u pokretu otpora. Nižu gimnaziju učio u Petrovgradu i Beogradu, Srednju poljoprivrednu školu završio 1949. godine u Zrenjaninu, a diplomirao na Poljoprivrednom fakultetu u Zemunu (1954) i kasnije vanredno na Pravnom fakultetu u Beogradu (1963). Za čelnika Skupštine Novog Sada došao je 1967. godine i na toj odgovornoj dužnosti bio do septembra 1973. godine. Podržavao je razvoj kulture, a posebno je bio – i kao pasionirani kolekcionar – naklonjen likovnoj umetnosti. Od 1982. do 1990. godine nalazio se na dužnosti u Skupštini SFRJ. Kao delegat (poslanik) vodio je odbore za tržište i cene i za finansije. Penzionasan je 1991. godine.
Milan Čanak (1974) – akademik, biolog, profesor univerziteta (Konak, 10. septembar 1932. godine – Novi Sad, 30. septembar 1980. godine). Završio je studije na biološkoj grupi Prirodno-matematičkog fakulteta u Beogradu 1955. godine. Od 1956. do 1962. godine asistent je za predmet Botanika u Botaničkom institutu Farmaceutskog fakulteta u Beogradu. Godine 1962. izabran je za docenta za predmet Botanika na Poljoprivrednom fakultetu u Novom Sadu, a 1969. godine za vanrednog profesora. Za redovnog profesora za isti predmet i na istom fakultetu izabran je 1975. godine, a zatim – iste godine – i za redovnog profesora za predmet Ekologija biljaka na Prirodno-matematičkom fakultetu u Novom Sadu. Bio je član Predsedništva SAP Vojvodine, član Pokrajinske konferencije SSRN Vojvodine, član Opštinske konferencije Saveza komunista, član Odbora Sekcije za idejna pitanja nauke Marksističkog centra CK SK Srbije, potpredsednik i predsednik Skupštine opštine Novog Sada. Dobitnik je Oktobarske nagrade Grada Novog Sada. Nosilac je Ordena zasluga za narod sa srebrnim zracima i Ordena za vojne zasluge sa zlatnim mačevima.
Jovan Dejanović (1974 – 1982) – političar, predsednik Gradske Skupštine Novog Sada (Velebit, kod Kanjiže, 15. jun 1927. godine). Posle oslobođenja, u maju 1945. godine, vratio se u Novi Sad i ovde završio 1947. godine Industrijsko-zanatsku školu, a položio i kalfenski ispit za automehaničara. U Zadru završio školu rezervnih oficira, a u Novom Sadu Političku školu i Srednju fiskulturnu školu, da bi kasnije, uz rad, diplomirao na Višoj školi za organizaciju rada (1969). U Novom Sadu je 1974. godine biran za odbornika i postao je tada predsednik Skupštine ošptine i na tu dužnost je ponovo izabran 1978. godine. Kad je Novi Sad 1980. godine transformisan u sedam opština i konstituisana Gradska zajednica, izabran je za predsednika Gradske skupštine i na toj funkciji ostao do 1982. godine, dajući veoma značajan doprinos urbanoj izgradnji i sređivanju privrednog i komunalnog stanja u gradu i razvoju prosvetno-kulturnog i sportskog života. Za vreme osmogodišnjeg predsednikovanja, uz njegovo veliko angažovanje i zalaganje, podignuga su tri kapitalna objekta: zgrada Srpskog narodnog pozorišta, Sportsko-poslovni centar “Vojvodina” i dunavski most “Sloboda”. Nosilac je Zlatne plakete SNP, Zlatne medalje Jovan Đorćević (1981) i francuske Legije časti (1984), za doprinos unapređenju jugoslovensko-francuskih odnosa. Dobitnik je Oktobarske nagrade (1984) i Februarske nagrade Grada Novog Sada (2015).
Branislav Mindić (1982 – 1983) – arhitekta (Gornji Kovilj/Kovilj, 1939. godine – Novi Sad, 1987. godine). Završio gimnaziju u Novom Sadu, a diplomirao na Arhitektonskom fakultetu u Beogradu 1964. godine. Sedam godina radio u Boru kao tehnički direktor Urbanističkog zavoda. U Novi Sad se vratio 1971. godine i zaposlio se u Urbanističkom zavodu. Bio je opštinski sekretar za urbanizam, komunalne i stambene poslove, a zatim je izabran za potpredsednika i predsednika Izvršnog veća Skupštine opštine. Na dužnosti potpredsednika Skupštine nalazio se od 1980. do 1982. godine kada je postao predsednik Skupštine opštine. Tu visoku funkciju obavljao je do 1983. godine nastojeći posebno da unapredi komunalnu i urbanističku delatnost, držeći se devize „Grad po meri čoveka“. Nastojao je da sačuva stari deo grada i doprineo osnivanju Gradskog zavoda za obnovu graditeljskog nasleđa i zaštitu spomenika kulture. Zaslužan je za učvršćivanje veza Novog Sada sa bratskim gradovima u svetu. Po isteku mandata prelazi u Izvršno veće Vojvodine za člana i predsednika Komiteta za urbanizam, stambena pitanja i zaštitu životne sredine. Smrt ga je zadesila dok je bio na funkciji direktora SPC Vojvodina. Bio je poznat i kao sportski radnik, funkcioner FK „Vojvodine“ i predsednik košarkaškog kluba „Vojvodina“.
Zdravko Mutin (1983 – 1984) – političar i privrednik, predsednik Olimpijskog komiteta, predsednik opštine Novi Sad (Titel, 16. februar 1936 – Novi Sad, 13. januar 2014. godine). U Novom Sadu je završio Srednju građevinsku školu (1953) i kao vanredni student Višu ekonomsko-komercijalnu (1970). Izabran je 1962. godine za sekretara Opštinskog komiteta Saveza komunista, zatim za predsednika Skupštine opštine u Titelu, doprinoseći unapređenju privrede i društvenih delatnosti. Ostao je na toj dužnosti dva puna mandata, do decembra 1972. godine, kada je u Novom Sadu imenovan za direktora Međuopštinske zajednice za cene. Posle godinu dana, marta 1973. godine, prešao je na dužnost direktora filijale Ljubljanske banke u Novom Sadu (ranije Sreske komunalne banke). Maja 1974. godine izabran je za člana Izvršnog veća Vojvodine i pokrajinskog sekretara za finansije. Bio je tada u prilici da utiče na obezbeđivanje novca za podizanje zgrade Srpskog narodnog pozorišta, za izgradnju i opremanje Klinike za kardiovaskularne bolesti u Sremskoj Kamenici i za tehničko kompletiranje Televizije Novi Sad. Pošto je redovno biran za delegata (odbornika) u Gradskoj skupštini, u tom periodu, od aprila 1983. do aprila 1984. godine, u jednogodišnjem mandatu, poverena mu je dužnost predsednika opštine Novog Sada, koju je volonterski obavljao.
Aleksandar Horvat (1984 – 1985) – mašinski inženjer, predsednik Opštine u Novom Sadu (Uroševac, 25. april 1935 – Novi Sad, 2009. godine). Diplomirao je na Mašinskom fakultetu u Beogradu. Bio je predsednik Veća radnih zajednica Skupštine opštine, član Saveta Pokrajinske privredne komore, član Predsedništva Pokrajinskog veća Saveza sindikata, poslanik Privrednog veća Skupštine Srbije, zamenik sekretara Opštinskog komiteta SKJ, član Koordinacionog odbora za društveno-ekonomske odnose Regionalne privredne komore, član Predsedništva SR Srbije, potpredsednik Skupštine opštine, predsednik Skupštine opštine Detelinara, predsednik Veća udruženog rada i potpredsednik Skupštine grada. Nalazio se i na dužnosti predsednika Skupštine grada Novog Sada, sa jednogodišnjim mandatom, od 26. aprila 1984. godine. U to vreme izvršena je revizija Generalnog urbanističkog plana, nastavljena je saradnja sa Celovcem (Klagenfurtom), gde je priređena prezentacija Novog Sada, kao i sa Čang-Čunom u Kini. Bio je i delegat u Skupštini SAPV i u Veću udruženog rada SR Srbije. Dobitnik je brojnih gradskih priznanja, kao i nagrada na saveznom nivou, a odlikovan je i ordenom Zasluga za narod sa srebrnim zracima i Bratstva i jedinstva sa srebrnim vencem.
Boško Petrov (1985 – 1989) – ekonomista, privrednik, političar (Mošorin, 1. mart 1935. godine). Posle osnovne škole u rodnom selu, nižu gimnaziju završio u Sremskim Karlovcima, a Ekonomsku srednju školu u Novom Sadu kao najbolji učenik u generaciji. Na beogradski Ekonomski fakultet upisao se 1954, ali je u junu 1956. godine prekinuo studije, iako je sve ispite davao sa desetkom. Naredne 1957. godine nastavio je da studira i diplomirao 1959. godine, sa radom “Privredno-geografske karakteristike sreza Novi Sad”. Posle studijskog boravka u Francuskoj, Belgiji i Nemačkoj, gde se upoznavao sa tamošnjom praksom i iskustvima, predložio je radikalne promene u daljoj izgradnji Novog Sada. Umesto dotadašnjih siromašnih stambenih blokova, poput Satelita i Detelinare, na njegovu inicijativu grade se stanovi sa svim pratećim objektima i daleko višim standardom stanovanja. Videvši kakva je zapuštenost trgovine u gradskim lokalima, raspisao je konkurs za podizanje moderne robne kuće kasnije nazvane “Bazar”. Daljom inicijativom izgrađene su još dve robne kuće, “Ugled” i “Kokra”, a dat je podstrek i za gradnju “NORK”-a. Time Novi Sad postaje privlačan trgovinski centar. Kao ugledni privrednik nalazio se na mnogim važnim funkcijama: bio je predsednik Skupštine ekonomske zajednice za odnose SFRJ sa inostranstvom i na čelu ove zajednice u Vojvodini, predsednik Jugoslovensko-poljske komore, a u Saveznoj privrednoj komori rukovodio je sekcijama za odnose sa Egiptom, za zemlje SEV-a, Kinu i Kubu. Ponuđeno mu je bilo mesto predsednika Predsedništva SSRN Jugoslavije, što je on odbio, nakon čega je pao u nemilost režima Slobodana Miloševića. Dobitnik je preko 50 povelja i plaketa, Oktobarske nagrade (1983) i Novembarske povelje grada Novog Sada (1982), Ordena rada sa zlatnim vencem (1984), Ordena za zasluge Poljske sa srebrnim vencem (1986) i dr.
Vlada Popović (1989 – 1992) – metalski radnik, inženjer organizacije rada (Jasik, Šipovo, republika Srpska, 1941. godine – Novi Sad, 2009. godine). Završio je Višu školu za organizaciju rada u Novom Sadu. Predsednik Skupštine opštine postao je posle „antiautonomaških“ demonstracija u Novom Sadu, u vreme početk raspada Jugoslavije, rata i priliva velikog broja izbeglica u Novi Sad. Kao izuzetan matelski radnik „Jugoalata“ višestruko je nagrađivan, a dobitnik je i nagrade AVNOJ-a, nagrade Privredne komore Srbije, ordena Zasluga za narod sa srebrnom zvezdom kao i Prvomajske nagrade SSS Novog Sada.
dr Vladimir Divjaković (1992 – 1993) – fizičar, profesor univerziteta (Novi Sad, 23 februar 1946. godine). Osnovnu školu i gimnaziju pohađao u Sremskim Karlovcima i Novom Sadu, gde je 1964. godine maturirao. Diplomirao 1968. godine i magistrirao 1974. godine na PMF u Beogradu, a doktorsku disertaciju odbranio 1976. godine iz oblasti mineralogije-kristalografije pa Filozofsko-prirodnjačkom fakultetu u Bernu, gde je kao stipendista švajcarske vlade boravio od 1974. do 1976. godine. Od 1969. godine na PMF u Novom Sadu prešao put od asistenta do redovnog profesora (1988). Obavljao je funkciju Predsednika Saveta Univerzitsta (1991/92), a 1992-93. godine bio je predsednik Skupštine grada Novog Sada i poslanik u Narodnoj skupštini Srbije (1993), kao i predsednik Gradskog odbora SPS (1991-92).
Milorad Mirčić (1993) – inženjer, predsednik Skupštine Grada Novog Sada, republički ministar (Maleševci, kod Bosanskog Grahova, 22. februar 1956. godine). Diplomirao je na Tehnološkom fakultetu – smer sintetski polimeri (1986). Duže vreme radio je u „Novkabelu“ – u fabrikama „Plastkabel“, gde je bio direktor, i „Telekomunikacije“. Od 2. decembra 1986. godine do 12. januara 1993. godine u ovoj velikoj industriji prošao je put od pripravnika do rukovodioca pogona. Kao odbornik Srpske radikalne stranke izabran je za predsednika Gradske skupštine Novi Sad i tu dužnost je obavljao od 13. januara 1993. do 24. juna 1994. godine. Biran je i za poslanika Narodne skupštine Srbije. Marta 1998. godine postao je u Vladi narodnog jedinstva Srbije ministar za veze sa Srbima izvan Srbije.
Milorad Đurđević [v.d.] (1994 – 1995) – profesor elektrotehnike i fizike (Gornje Vodičevo, kod Bosanskog Novog, 10. avgust 1940. godine). Srednju elektrotehničku školu završio 1958. godine u Sarajevu, a Višu pedagošku školu elektrotehničke struke 1963. godine u Rijeci i potom u istom gradu 1973. godine i drugi stepen industrijske pedagogije. Od jula 1976. godine vodio Srednju elektrotehničku školu s velikim uspehom kao direktor. Nalazio se i na dužnosti sekretara Zajednice stručnih škola Vojvodine (1976-90) U međuvremenu je kao odbornik u Gradskoj skupštini, od 1992. do 1994. godine bio potpredsednik Skupštine grada i sedam meseci v. d. predsednika, od maja 1994. godine do februara 1995. godine.
Đuro Bajić (1996) – elektromehaničar za rashladne uređaje, inženjer za organizaciju rada, predsednik Skupštine Novog Sada (Mokronoge, kod Drvara, 5. maj 1938. godine – Novi Sad, februar 2016. godine). Izabran je za gradskog odbornika na listi Socijalističke partije Srbije i 10. januara 1995. godine poverena mu je dužnost predsednika Skupštine opštine, koju je obavljao do 1996. godine. Bio je angažovan na rešavanju mnogih gradskih komunalnih problema, a posebno na zbrinjavanju izbeglica koje su iz ratom zahvaćenih područja Jugoslavije dolazile masovno u Novi Sad. Nakon isteka mandata zaposlio se kao koordinator za tehnička pitanja u JP „Poslovni prostor“.
Mihajlo Svilar (1996 – 1997) – ekonomista, direktor fabrike, predsednik Skupštine opštine, narodni poslanik (Bački Brestovac, 1947. godine – Novi Sad, 2013. godine ). Svilar je odrastao na Salajci, gde je završio osnovnu školu “Vuk Karadžić”. Učio je zatim Srednju mašinsku i Višu tehničku školu (do 1970. godine), a diplomirao je na Ekonomskom fakultetu u Subotici (1975). Radio je najpre u fabrici „27. mart“, zatim u futoškom „Farantu, a 1980. godine prelazi u „AMB Grafiku“ gde je šest godina bio komercijalni i devet godina generalni direktor. Zahvaljujući uspešnom poslovanju u najtežim uslovima (sankcije, inflacija) kada je u fabrici primenjivao japanski način poslovanja, proglašen je 1994. godine za najuspešnijeg menadžera u Srbiji.
Politikom je počeo da se bavi 1990. godine, kad je pristupio opozicionoj stranci Srpskom pokretu obnove. Na lokalnim izborima 1992. godine prvi put je izabran za odbornika u Skupštini Novog Sada, a na republičkim izborima 1993. godine postao je narodni poslanik. I na drugim lokalnim izborima 1996. godine dobio je mandat u okviru koalicije “Zajedno” i izabran je za predsednika Skupštine opštine, kao prvi iz redova opozicije posle Drugog svetskog rata. Mandat mu je skraćen (1996-97) zbog principijelnih političkih razmimoilaženja sa vrhom stranke (SPO).
Stevan Vrbaški (1997 – 2000) – lekar specijalista dermatolog (Novi Sad, 1940. godine). Školovao se u rodnom gradu i diplomirao na Medicinskom fakultetu 1971. godine. Kao lekar opšte prakse bio je zaposlen u Beočinu i Senti, a po povratku u Novi Sad specijalizirao je dermatovenerologiju 1978. godine. Kao specijalista radio je u Domu zdravlja. Politikom je počeo da se bavi 1991. godine kada se angažovao u Srpskom pokretu obnove. Kao poslanik iz redova SPO učestvovao je u radu Skupštine Vojvodine (1992-96) kada je obavljao i funkciju zamenika pokrajinskog sekretara za zdravstvo. Odbornik u Skupštini Grada Novog Sada bio je od 1996. do 2000. godine. Od juna 1997. godine do oktobra 2000. godine obavljao je funkciju predsednika Skupštine Grada Novog Sada.
Borislav Novaković (2000 – 2004) – sociolog, predsednik Skupštine Grada Novog Sada (Novi Sad, 21. oktobar 1964. godine). Diplomirao na Katedri za sociologiju Filozofskog fakulteta u Novom Sadu gde je bio i asistent, na predmetima Opšta sociologija i Sociologija religije. Od uvođenja višestranačkog sistema uključen je u politiku. Već 1990. godine postao je član Demokratske stranke. Bio je potpredsednik i portparol, a potom predsednik Gradskog odbora stranke u Novom Sadu; u više mandata član Glavnog odbora i potpredsednik Izvršnog odbora ove stranke. Biran je za gradskog odbornika na izborima 1992, 1996. i 2000. godine da bi 10. septembra 1999. godine kao predstavnik Demokratske stranke izabran za potpredsednika Skupštine Grada. Isticao se na protestnim skupovima protiv režima Slobodana Miloševića. U novom sazivu Gradske skupštine septembra 2000. godine izabran je za predsednika. Takođe je postao poslanik u Narodnoj skupštini Srbije. Kao predsednik Skupštine Grada Novog Sada zalaže se za obnovu privrede i rešavanje nagomilanih komunalnih problema, kao i prosvetnih i zdravstvenih, pokazujući pri tom posebnu sklonost za pitanja kulture.
Zoran Vučević (2004 – 2008) – advokat, predsednik Skupštine Grada (Skoplje, 1939. godine). Osnovnu školu i gimnaziju „Jovan Jovanović Zmaj“ završio je u Novom Sadu, a na Pravnom fakultetu u Novom Sadu diplomirao je 1963. godine. Pravosudni ispit položio je 1971. godine. Radio je u „Elektrovojvodini“, a 1971. godine je otvorio sopstvenu advokatsku kancelariju. Uža specijalnost u advokatskoj praksi su mu privredno i krivično pravo. Tokom bogate advokatske prakse vodio je brojne sporove. Dobar je poznavalac istorije, posebno slovenskih naroda kao i srpske književnosti. Predsednik Skupštine Grada Novog Sada postao je 2004. godine.
Aleksandar Jovanović (2008 – 2012) – sociolog (Novi Sad, 4. jun 1976. godine). Prve razrede osnovne škole završio je u Novom Sadu, da bi nastavio školovanje u Kuvajtu. Po povratku u Novi Sad, završava Srednju medicinsku školu. Na Filozofskom fakultetu u Novom Sadu diplomirao je na katedri za sociologiju sa temom „Sociološki aspekti proučavanja uloge nevidljivih koledža u naučnim zajednicama” sa ocenom 10.
Pohađao je i završio više neformalnih oblika obrazovanja, seminara, škola i treninga o političkom angažovanju. (POLITEA – Centar za demokratiju, Palić, 1998; Mladi u politici – Centar za političko obrazovanje, Ečka, 1999; Youth in politics – Social agreement fot the future -Centar za političko obrazovanje, Nvi Sad, 1999; Understanding and accessing the media – ICEJ, Opatija, 2002; Godišnji seminar – Beogradski fond za političku izuzetnost i Savet Evrope, Srbija – Strazbur, 2008.)
Aktivan je u LSV od 1992. godine. Bio je na funkcijama potpredsednika, sekretara za međunarodnu saradnju i predsednika omladine LSV. U tom periodu LSV uspostavlja kontakte sa omladinom Socijalističke internacionale i drugim omladinskim socijaldemokratskim organizacijama u regionu. Jovanović je bio i član Glavnog odbora Studentskog protesta 1996/97. godine. Član je Gradskog odbora LSV Novi Sad od 1997. godine.
Na lokalnim izborima 2000. godine izabran je za odbornika u Skupštini grada. 2001. godine postaje predsednik odborničke grupe LSV i predsednik Komisije za kadrovska i mandatno imunitetna pitanja Skupštine grada. Na lokalnim izborima 2004. godine ponovo osvaja mandat odbornika u Skupštini grada i postaje predsednik Odborničke grupe „Zajedno za Vojvodinu”. U isto vreme je i član Izvršnog odbora LSV u Novom Sadu, kao i član Glavnog odbora LSV.
Treći put osvojio je odbornički mandat u Skupštini Grada Novog Sada na lokalnim izborima u maju 2008. godine. Većinom glasova odbornica i odbornika novog skupštinskog saziva, izabran je na funkciju predsednika skupštine.
Aleksandra Jerkov (2012) – profesorka srpskog jezika i lingivistike (Novi Sad, 1982. godine). Gimnaziju „Jovan Jovanović Zmaj“ završial je u Novom Sadu, a potom diplomirala na Filozofskom fakultetu u Novom Sadu na Odseku za srpski jezik i lingvistiku 2005. godine. Zvanje magistra stekla je na studijama evropskih integracija i regionalizma Univerziteta u Gracu.
Od 2003. godine do 2006. godine u svojoj stranci je obavljala funckiju međunarodnog sekretara omladine. Na izborima 2007. godine prvi put je izabrana za poslanicu Skupštine Srbije, a 2008. godine se ponovo našla u poslaničkim klupama. Funkciju predsednice Skupštine Grada Novog Sada obavljala je od 29. juna 2012. godine do 13. septembra 2012. godine.
Prof. dr Siniša Sević (2012 – 2015) – lekar specijalista infektolog (Novi Sad, 1972. godine). U toku studija se bavio naučno-istraživačkim radom, a 1997. godine nagrađen je izuzetnom nagradom za izrađeni studentski temat. Dalji naučni rad nastavlja na Univerzitetu u Novom Sadu pri Katedri za infektivne bolesti, prvo u zvanju asistenta, a nakon izrađene i odbranjene doktorske disertacije u zvanju docenta i kasnije redovnog profesora. Zaposlen je u Kliničkom centru Vojvodine na Klinici za infektivne bolesti.
Nakon izbora održanih 2012. godine najpre je izabran za zamenika gradonačelnika, a u septembru mesecu postaje predsednik Skupštine Grada Novog Sada.
Jelena Crnogorac (2015 – 2016) – master ekonomista (Novi Sad, 1982. godine). Na Fakultetu za uslužni biznis, Univerziteta Edukons, smer Menadžment u sektoru finansijskih usluga, stekla je zvanje diplomirani ekonomista. Master ekonomske studije završila je na Fakultetu za uslužni biznis, Univerziteta Edukons, smer Menadžment u javnoj upravi. Počela je da radi 2004. godine kao preduzetnica u novosadskom “Mobitrendu”. Od 2009. do 2012. godine bila je zaposlena u JGSP “Novi Sad”, najpre kao saradnica za plan, analizu i tarifu, zatim napreduje na mesto pomoćnika šefa blagajne, a potom obavlja poslove šefa odeljenja prodaje. U periodu od 2012. do 2014. godine radi u P.D. “Elektrovojvodini” doo, Novi Sad, na mestu savetnika direktora društva. Na lokalnim izborima 2012. godine izabrana je za odbornicu u Skupštini grada Novog Sada. Zaposlena je u P.D. “EPS Distribucija” d.o.o. Beograd, Regionalni centar Elektrovojvodina, na mestu samostalnog ekonomiste. Završila je i školu Nacionalnog Demokratskog Instituta u Beogradu i stekla zvanje sertifikovanog trenera. Ima položen državni stručni ispit po programu za visoko obrazovanje. Na funkciju predsednice Skupštine grada Novog Sada izabrana je u martu 2015. godine.
Zdravko Jelušić, (2016 – 2020) – rođen u Kotor Varoši 1960. godine. Osnovnu školu i gimnaziju završio je u rodnom mestu, a 1979. upisuje studije na Fakultetu tehničkih nauka u Novom Sadu. Sam se izdržava tokom studija, radeći prvo obične poslove preko studentskog servisa Mašinac, a posle postaje jedan od rukovodilaca, u to vreme, najveće studentske zadruge u Vojvodini. Posle diplomiranja na Saobraćajnom fakultetu, Univerziteta u Novom Sadu, služi vojsku u Skoplju.
Prvo radno iskustvo stiče u Agrovojvodini gde počinje da radi 1988, a posle dve godine provedene u društvenom preduzeću, osniva privatnu firmu i bavi se zastupanjem najvećih svetskih kompanija iz auto branše.
Kao privrednik velikog iskustva, početkom 2013. godine, biran je za potpredsednika Privredne komore Srbije, ali posle dve godine, podnosi ostavku na to mesto zbog ličnih obaveza i funkcije odbornika Skupštine Grada Novog Sada.
Kao odbornik Skupštine grada u periodu 2012-2016, zamenik je predsednice Saveta za urbanizam, poslovni prostor i stambena pitanja i član Komisije za obeležavanje praznika, dodelu priznanja i međugradsku saradnju u zemlji i inostranstvu.
Govori engleski jezik. Oženjen, otac ćerke i dva sina.